جونه در دامپروری به معنای گوساله تازه متولد شده است. این گوسالهها معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه سن دارند و هنوز به بلوغ جنسی نرسیدهاند. جونهها به دلیل گوشت لطیف و ارزشمندی که دارند، یکی از محبوبترین انواع گوشت گاو در جهان هستند.
در این مقاله، به بررسی مفهوم اصطلاح جونه، تفاوت آن با گاو نر، ویژگیهای این گوساله ، نکات مهم در پرورش و نگهداری آن، بهترین زمان خرید و کشتار ، و نحوه تشخیص گوساله جونه میپردازیم. باما تا انتهای متن همراهی کنید.
مفهوم اصطلاح جونه چیست؟
در دامپروری، اصطلاح جونه به معنای گوساله تازه متولد شده است. جونهها پس از تولد تا مدت ۶ تا ۸ ماه به این عنوان شناخته میشوند. جونهها دارای ویژگیهای خاصی هستند که آنها را از گاوهای بالغ متمایز میکند. آنها نسبت به گاوهای بالغ کوچکتر، سبکتر و دارای رنگ روشنتری بوده و دارای بدنی کشیدهتر و پاهایی بلندتر هستند.
جونهها حیوانات حساسی هستند و نیاز به مراقبت ویژه دارند. آنها باید از شیر مادر تغذیه کنند و در محیطی گرم و خشک نگهداری شوند. مفهوم اصطلاح جونه در دامپروری به این معناست که جونهها گوسالههای تازه متولد شده هستند که هنوز به طور کامل رشد نکردهاند.
» بیشتر بخوانید: تلیسه چیست؟ گوساله تلیسه نر است یا ماده؟
تفاوت جونه با گاو نر
جونه و گاو نر هر دو از گونه گاو هستند، اما تفاوتهای اساسی بین آنها وجود دارد. جونه به گوساله تازه متولد شده گفته میشود که هنوز به طور کامل رشد نکرده است. گاو نر نیز یک گوساله است، اما در سن بلوغ قرار دارد و دارای اندامهای تناسلی نر است.
تفاوتهای جونه و گاو نر را در ادامه به طور مفصل توضیح میدهیم:
سن: جونهها تازه متولد شدهاند و هنوز به طور کامل رشد نکردهاند. آنها معمولاً بین ۲۵ تا ۴۵ و در نهایت تا ۹۰ کیلوگرم وزن دارند. گوساله نر بالغ بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم و در نمونههای گاو تا ۵۰۰ کیلوگرم وزن دارند.
وزن: جونهها نسبت به گاو نر کوچکتر هستند. وزن آنها معمولاً کمتر از ۴۵ کیلوگرم است. گاوهای نر بزرگتر هستند و وزن آنها اغلب بیشتر از ۱۰۰ کیلوگرم است.
اندازه: جونهها نسبت به گاو نر کوچکترند. آنها دارای بدنی کشیده و پاهایی بلندتر هستند. گاو نر بزرگتر هستند و بدنی عضلانیتر دارند.
رنگ: جونهها معمولاً دارای رنگ زرد یا قهوهای روشن یا حتی صورتی ملایم هستند. گاو نر معمولاً دارای رنگ قهوهای یا سیاه هستند.
بدن: جونهها دارای بدنی کشیده و پاهایی بلندتر هستند. گاو نر دارای بدنی عضلانیتر است.
اندام تناسلی: جونهها دارای نرینههای کوچک و نابالغ هستند، در حالی که گاوهای نر دارای نرینههای بزرگ و بالغ هستند.
رفتار: جونهها بازیگوش و کنجکاو هستند. آنها اغلب در حال حرکت و جستجو هستند. گاو نر آرامتر و جدیتر و اغلب مشغول چریدن هستند.
ویژگیهای گوساله جونه
گوسالههای جونه دارای ویژگیهای شخصیتی منحصر به فرد هستند که میتواند بر رفتار و عملکرد تغذیهای آنها تأثیر بگذارد. در یک مطالعه جدید، محققان ویژگیهای شخصیتی گوسالهها را با استفاده از تستهای استاندارد شناسایی کردند و دریافتند که این ویژگیها با معیارهای رفتار و عملکرد تغذیهای مرتبط است.
جونهها در واکنشهای خود به رویدادهای استرسزا نیز متفاوت هستند. این تنوع فردی ممکن است پیامدهای مهمی برای تولید داشته باشد. حیواناتی که عموماً آرامتر یا کمتر واکنشپذیر هستند، در مقایسه با حیوانات تحریکپذیر یا واکنشپذیرتر، سرعت رشد، کیفیت گوشت و تولید شیر، بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش پاسخهای فیزیولوژیکی به رویدادهای استرسزا را دارند.
در تحقیقات مورد نظر گوسالهها در معرض تستهای شخصیتی استانداردی قرار گرفتند که رفتارهای اکتشافی، تهاجمی و پرخاشگری را اندازهگیری میکرد.
محققان دریافتند که گوسالههای کنجکاو یا به اصطلاح علمی اکتشافی، که تمایل بیشتری به کاوش در محیط جدید دارند، در سنین پایینتر غذا مصرف میکنند. این نشان میدهد که ویژگیهای شخصیتی میتواند بر رفتار تغذیه و رشد گوسالهها تأثیر بگذارد.
نتایج این مطالعه نشان میدهد که ویژگیهای شخصیتی گوسالهها میتواند بر رفتار و عملکرد تغذیهای آنها تأثیر گذاشته و پیامدهای مهمی برای تولید داشته باشد.
بر این اساس توصیه میشود برای بهبود عملکرد تغذیهای گوسالهها، ویژگیهای شخصیتی آنها در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، گوسالههای اکتشافی ممکن است به حساسیتهای تغذیه زودتر از گاوهای نر پاسخ دهند.
نکات مهم در پرورش و نگهداری جونه
پرورش گوساله فرآیندی پیچیده و متنوع است که نیاز به مدیریت مناسب دارد. تاسیسات مناسب و مراقبت صحیح از حیوانات ضروری است و این روشها بسته به محیط و اقلیم مورد نظر و نیز شرایط مزرعه دامپروری میتواند متفاوت باشد.
بهکارگیری نکات و روشهایی از قبیل مدیریت مناسب، جلوگیری از بیماری، تغذیه مناسب و نظارت بر رشد به بهبود سلامت و رشد گوسالهها کمک میکند. همچنین ضروری است در موارد زیر به جونهها بهطور خاص رسیدگی شود:
- پیشگیری از شیوع بیماری: شناخت عوامل استرسزا و رعایت اصول امنیت زیستی میتواند به کاهش خطر بیماری در جونه کمک کند.
- تغذیه مناسب: ارائه غذای باکیفیت در طول دوره قبل از از شیر گرفتن و پس از آن ضروری است.
- نظارت بر رشد: پایش رشد گوسالههای جونه به شناسایی مشکلات احتمالی کمک میکند.
جونه پرورش یافته در چنین شرایطی سالم بوده و بین ۲۲ تا ۲۴ ماهگی آماده زایمان خواهد بود.
بهترین زمان خرید و کشتار جونه
گوسالههای آماده برای بازار گوشت معمولاً بین ۱۲ تا ۲۲ ماهگی ذبح میشوند. دو معیار اصلی برای تعیین درجه کیفیت گوساله، چربی درون عضلانی (مرمر شدن) و سفتی استخوان است. با افزایش سن گوساله، چربی درون عضلانی افزایش مییابد، اما سفتی استخوان کاهش مییابد.
نحوه تشخیص گوساله جونه
گوساله جونه به گوسالهای گفته میشود که هنوز از شیر مادر خود تغذیه میکند. تشخیص گوساله جونه از گوساله بالغ چند راه دارد:
- سن گوساله: گوسالههای جونه معمولاً کمتر از ۶ ماه سن دارند.
- وزن گوساله: وزن یک گوساله جونه همواره کمتر از گاو بالغ است.
- رنگ و بافت پوست گوساله: پوست گوسالههای جونه معمولاً نرم و صورتی رنگ است.
- اندازه و شکل سر گوساله: سر گوسالههای جونه کوچکتر و گردتر از سر گوسالههای بالغ است.
- طول پاهای گوساله: پاهای گوسالههای جونه معمولاً کوتاهتر از پاهای گوسالههای بالغ است.
سخن آخر
جونه، گوسالهای کوچک و نابالغ است که تازه متولد شده، هنوز شیر میخورد و از مادر خود تغذیه میکند. وزن جونه معمولاً بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ پوند معادل ۴۵ تا ۹۰ کیلوگرم و دارای بدنی کشیده و پاهای کوتاه است. سر جونه نسبت به بدنش کوچک است و گوشهایش بلند و نوکتیز هستند.
» بیشتر بخوانید: گاوداری بهتر است یا گوسفندداری؟
جونه، آغازگر یک چرخه تولید است و نشان میدهد که تولید دامپروری، یک فرآیند مداوم است که با تولد گوسالههای تازه شروع میشود. گوسالهها باید از نظر تغذیه، بهداشت و سلامت تحت مراقبت قرار گیرند تا بتوانند به خوبی رشد کنند و به مرحله تولید برسند.
سوالات متداول
در ادامه به سوالات پر تکرار در رابطه با گوساله جونه پاسخ میدهیم:
آیا گوشت جونه بهتر است یا گاو نر؟
گوشت هر دو از نظر مواد مغذی و پروتئِنها غنی است، اما گوشت جونه لطیف تر و زودپزتر است و طعم ملایمتری نیز دارد.
چرا گوشت جونه معمولا گرانتر است؟
این گوشت بهدلیل جوان بودن گوساله جونه سالمتر و خوش خوراکتر است، به همین دلیل نیز اغلب با قیمت بالاتری به فروش میرسد.
منابع: dairyglobal – a-z-animals