گاوداری گوشتی بهتر است یا شیری؟ این اولین سوالی است که یک فرد سرمایه‌گذار در زمان تصمیم‌گیری برای پرورش گاو از خود می‌پرسد. به‌طور‌کلی، گاوهای شیری توانایی زیادی در تولید شیر دارند و بدن گاوهای گوشتی نیز مستعد ساخت عضله و چربی است. از طرف دیگر هر دوی این نژادها نقش بسیار مهمی در تولید محصولات جانبی از جمله چرم و مواد دارویی دارند.
پرورش گاوهای شیری و گوشتی با یکدیگر متفاوت هستند و هر کدام مزایا و معایب منحصر‌به‌فردی دارند. در این مقاله قصد داریم به مقایسه گاوداری گوشتی و شیری بپردازیم تا به شما در انتخاب گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاری کمک کنیم.
» بیشتر بخوانید: گاوداری بهتر است یا گوسفندداری؟
آشنایی با گاوداری گوشتی
بیشتر گوساله‌های ماده برای تولید شیر پرورش می‌یابند. اما، از آنجایی که گوساله‌های نر توانایی تولید شیر را ندارند، از آن‌ها برای تولید گوشت و دیگر محصولات جانبی استفاده می‌شود. گاوهای گوشتی نسبت به گاوهای شیری معمولا کوتاه‌تر و تنومندتر هستند و مانند بدنسازان توانایی ساخت عضله را دارند.
نژاد‌های مختلف گاو، دارای رنگ‌های متنوعی هستند. اما، اغلب گاوهای قهوه‌ای و سیاه، به‌عنوان گاو گوشتی شناخته می‌شوند. این گاوها همچنین وابستگی کمی نسبت به انسان‌ها دارند و قادرند که از خود و گوسالههایشان در محدوده باز به خوبی محافظت کنند.
گاوها نشخوار‌کنندگانی هستند که به طور طبیعی از علف‌ها و سایر گیاهان تغذیه می‌کنند. بنابراین، در رژیم غذایی خود به فیبر زیادی نیاز دارند. غذای اصلی گاوهای گوشتی علوفه است. اما، از غلات نیز برای تغذیه آن‌ها استفاده می‌شود.
بیشتر انرژی گاوهای گوشتی صرف ساخت عضله و ذخیره چربی می‌شود، به همین دلیل برای تولید گوشت مورد استفاده قرار می‌گیرند. از گوشت این نژاد گاو می‌توان جهت تهیه غذا یا تولید فرآورده‌های گوشتی از جمله همبرگر، کالباس، سوسیس و استیک استفاده کرد.
مزایا و معایب گاوداری گوشتی
گاوهای گوشتی از گاوهای شیری تنومندتر هستند و برخلاف گاوهای شیری، میزان تولید شیر در آن‌ها بسیار کم است. با‌این‌حال، گاوهای گوشتی توانایی زیادی در ذخیره چربی و عضله‌سازی دارند و این باعث می‌شود که به منبع خوبی برای تهیه گوشت تبدیل شوند.
عمده ترین تفاوت گاوهای گوشتی با گاوهای شیری توانایی زیاد آن‌ها در تحمل گرما است. در مقابل گاوهای شیری نسبت به گرما بسیار حساس هستند و معمولا در مناطقی نگه‌داری می‌شوند که آب و هوای خنکی دارد.
» بیشتر بخوانید: بهترین خوراک گوساله پرواری / از فرمول جیره غذایی تا محاسبه هزینه
آشنایی با گاوداری شیری
هزاران سال است که تولید لبنیات بخشی از کارهای روزانه اهالی روستا محسوب می‌شود. این افراد گاوهای شیری را برای تولید مقادیر زیادی شیر پرورش می‌دهند. اغلب گاوهای شیری به مدت ۳ سال توانایی شیردهی بسیار بالایی دارند. اما، بعد از آن میزان تولید شیر در این گاوها کاهش می‌یابد یا قدرت باروری خود را از دست می‌دهند. به همین دلیل برای استفاده از گوشت‌شان ذبح می‌شوند.
گاوهای شیری معمولا بزرگ و استخوانی هستند و بدن بلند و کشیده‌ای دارند. هلشتاین رایج‌ترین نژاد گاو شیری به شمار می‌رود که به خاطر داشتن لکه‌های سیاه و سفید معروف است. با‌وجود این گاوهای شیری رنگ‌های مختلفی دارند که با توجه به نژاد آن‌ها فرق می‌کند. برخی از این رنگ‌ها شامل قهوه‌ای، خرمایی، نقره‌ای، طلایی، سفید و قرمز می‌شود.
میزان سلامت گاوهای شیری ارتباط زیادی به مواد مغذی که مصرف می‌کنند، دارد. این گاوها باید سالانه یک گوساله به دنیا بیاورند تا بتوانند در ۱۰ ماه از سال شیر تولید کنند. معمولا در حدود سه ماه بعد از زایمان، گاو شیری به طور مصنوعی لقاح می‌شود.
به دلیل لاغر بودن گاوهای شیری برخی مردم فکر می‌کنند که آن‌ها دچار سوء تغذیه شده‌اند. اما، انرژی این گاوها به جای عضله سازی صرف تولید شیر می‌شود. این قابل توجه‌ترین تفاوت میان گاوهای شیری و گوشتی است.
مزایا و معایب گاوداری شیری
گاوهای شیری مدت بیشتری از سال در مسکن نگه‌داری می‌شوند. بنابراین، تهیه مسکن و تهویه مناسب آن، از موارد ضروری برای نگه‌داری این گاوها به شمار می‌رود. در‌صورتی‌که کفپوش گاوداری مناسب نباشد، ایستادن و راه رفتن را برای گاوهای لنگ دردناک می‌سازد. از‌طرف‌دیگر اگر کفپوش خیس شود، گاوها ممکن است بلغزند و به خود آسیب برسانند. همچنین رطوبت زیاد باعث افزایش آسیب و بیماری در آن‌ها می‌شود.
از آنجایی که گاوهای شیری به مدت طولانی در خانه نگه‌داری می‌شوند، برای چرا نیاز به مراتع با فضای باز دارند. این شرایط برای سلامت جسمی و روانی آن‌ها نیز بسیار مهم است. یکی دیگر از مشکلات عمده بهره‌وری برای افرادی است که به گاوداری شیری می‌پردازند، ناباروری گاو است. این مشکل می‌تواند ناشی از کمبودهای تغذیه‌ای، استرس و وضعیت نامناسب بدن گاو باشد.
استراحت برای گاوهای شیری به خصوص در دوران شیردهی بسیار مهم است. آن‌ها نیاز به جایی دارند که به‌راحتی در آن دراز بکشند. بنابراین، گاوهایی که روی کف‌های بتنی یا اطاقک‌هایی با طراحی ضعیف نگه‌داری می‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به ورم پستان هستند.
به طور طبیعی، گوساله‌ها نیاز دارند که به مدت یک سال از شیر مادر تغذیه کنند. با‌این‌حال به دلیل اهداف تجاری، ظرف چند ساعت بعد از تولد، از مادرشان گرفته می‌شوند. این اتفاق می‌تواند سبب ناراحتی شدید هم برای گاو و هم برای گوساله شود و اثرات طولانی مدتی بر رشد فیزیکی و اجتماعی گوساله‌ها دارد.
گاوداری گوشتی بهتر است یا شیری
گاوهای شیری به دلیل تولید بالای شیر و زایمان به جیره‌های غذایی غنی از مواد مغذی نیاز دارند. در بسیاری موارد برای افزایش تولید شیر به این گاوها هورمون رشد تزریق می‌شود. در حالت کلی اگر گاوها زندگی سالمی داشته باشند، در حدود ۲۰ سال یا بیشتر عمر می‌کنند. طول عمر گاوهای شیری به سه مولفه سلامت جسمانی، روانی و زندگی طبیعی بستگی دارد. سلامتی این گاوها ممکن است به دلایلی از جمله نگه‌داری در مکان‌های سرپوشیده یا جدایی زود هنگام از گوساله‌ها به خطر بیفتد.
لنگش دردناک، ورم پستان و ناباروری برخی دیگر از مشکلات سلامتی است که برای گاوهای شیری پیش می‌آید. ورم پستان گاو ممکن است به دلیل آلودگی تجهیزات شیردوشی باشد. سایر شرایطی که منجر به عدم سلامت گاوهای شیری می‌شود شامل موارد زیر است:
- عفونت باکتریایی
- کفپوش‌های بی‌کیفیت
- تغذیه نامناسب
- ایستادن طولانی مدت روی کف‌های بتونی
گاوهای گوشتی فقط توانایی تولید ۱ تا ۲ گالن شیر را در روز دارند که به طور قابل‌توجهی کمتر از گاوهای شیری است. این گاوها فقط می‌توانند شیر کافی برای تغذیه گوساله‌های خود را تولید کنند. در‌حالی‌که گاوهای شیری پستان‌های بسیار بزرگی دارند و به طور متوسط قادر به تولید ۷ تا ۹ گالن شیر در روز هستند.
از‌طرف‌دیگر گاوهای شیری نسبت به گاوهای گوشتی به امکانات و تجهیزات بیشتری برای نگه‌داری نیاز دارند. از جمله امکانات لازم برای پرورش گاوهای شیری می‌توان به زایشگاه و جایگاه شیردوشی اشاره کرد.
این‌که گاوداری گوشتی بهتر است یا شیری، کاملا به هدف شما از پرورش گاو بستگی دارد!
» بیشتر بخوانید: بهترین نژاد گوساله در ایران و جهان
خلاصه کلام
این‌که گاوداری گوشتی بهتر است یا شیری کاملا بستگی به هدف شما از پرورش گاو دارد. با‌این‌حال برای کسب نتایج عالی در این صنعت نیاز است در مورد نگه‌داری از گاوها اطلاعات کافی را داشته باشید. اگر با اصول نگه‌داری از گاوها آشنا نباشید و نتوانید به خوبی تغذیه آن‌ها را مدیریت کنید، ممکن است متحمل خسارات زیادی شوید.
شما همچنین لازم است که با انواع بیماری‌های خطرناک گاوی آشنایی پیدا کنید و واکسیناسیون گاوهای خود را به موقع انجام دهید. چراکه با عدم تشخیص به موقع بیماری، امکان سرایت آن به تمام گله گاو وجود دارد و سرمایه گذاری شما را به خطر می‌اندازد.
سوالات متداول
سود گاوداری شیری بهتر است یا گاوداری گوشتی؟
در حالت کلی پرورش گاو یکی از صنایع پر‌سود به شمار می‌رود. با‌وجود این می‌توان گفت که میزان سود دهی گاوداری شیری در بلند مدت بیشتر از گاوداری گوشتی است.
گاوداری گوشتی سرمایه بیشتر می خواهد یا گاوداری شیری؟
حتما بعد از خواندن مقاله به این موضوع پی می‌برید که گاوداری شیری به سرمایه بیشتری نیاز دارد. چرا که هزینه نگه‌داری یک راس گاو شیری بیشتر از گوساله‌های پرواری است.
منابع: ciwf.org – tabletop.texasfarmbureau
